Elke week lees ik opmerkelijke zaken in de meest toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften. Dit keer op gebied van kankeronderzoek. Het gaat hier nadrukkelijk niet om een nieuwe therapie die binnenkort mensen gaat genezen. Het is weer een klein stapje in de richting van nieuwe mogelijkheden.
Voor het eerst laat een gerandomiseerde studie zien dat CAR T-celtherapie werkt bij vaste tumoren. Chinese onderzoekers toonden aan dat satri-cel de ziektevoortgang enigszins vertraagt bij patiƫnten met uitgezaaide maagkanker of in het overgangsgebied slokdarm-maag.
Eerste succes bij vaste tumoren
Het onderzoek, gepublieerd in de Lancet (2025) omvatte 156 patiƫnten met gevorderde maagkanker die al minstens twee behandelingen hadden gehad zonder succes. Een deel van de patienten kreeg satri-cel, het andere deel de standaardbehandeling naar keuze van de arts.De meesten kregen de nieuwe therapie. Satri-cel richt zich op claudin-18.2, een eiwit dat veel voorkomt op kankercellen in de maag.
De resultaten spreken voor zich: patiƫnten die satri-cel kregen, bleven gemiddeld 3,3 maanden zonder dat de ziekte erger werd, tegenover 1,8 maanden in de controlegroep. Daarnaast leefden zij langer: gemiddeld 8 maanden versus 5,5 maanden in de standaardgroep. Bij 22 procent van de satri-cel patiƫnten kromp de tumor meetbaar, tegen slechts 4 procent in de controlegroep.
Hoe de behandeling werkt
De therapie vergt eerst het oogsten van immuuncellen uit het bloed van de patiƫnt. Deze T-cellen krijgen vervolgens in het laboratorium een genetische modificatie waardoor ze kankercellen kunnen herkennen en aanvallen. Na ongeveer vier weken ontvangen patiƫnten hun eigen aangepaste cellen terug via een infuus.
Van de 88 patiƫnten die daadwerkelijk satri-cel kregen, ontvingen 32 een tweede infusie en 6 een derde. Bovendien trad bij 95 procent cytokine-afgifte syndroom op, een verwachte bijwerking waarbij het immuunsysteem sterk reageert.
Waarom is dit belangrijk
Dit is wereldwijd de eerste gerandomiseerde studie die aantoont dat CAR T-celtherapie beter werkt dan standaardbehandeling bij vaste tumoren. Tot nu toe was deze therapie alleen succesvol bij bloedkankers. De resultaten bieden nieuwe hoop voor patiƫnten met uitgezaaide maagkanker, die meestal een slechte prognose hebben. Alhoewel 99% van de patiƫnten ook erge bijwerkingen had. Waardoor artsen en patiƫnten een goede afweging moeten maken tussen risico en opbrengst.
De studie toont aan dat CAR T-celtherapie een levensvatbare optie vormt voor patiƫnten bij wie andere behandelingen niet werkten. Dit opent de deur voor verder onderzoek naar eerdere behandellijnen en andere soorten vaste tumoren.
Bron: Lancet 2025; 405: 2049ā60; doi.org/10.1016/S0140-6736(25)00860-8