CAR T-celtherapie tegen maagkanker

Techniek begint nu ook bij vaste tumoren te werken

Elke week lees ik opmerkelijke zaken in de meest toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften. Dit keer op gebied van kankeronderzoek. Het gaat hier nadrukkelijk niet om een nieuwe therapie die binnenkort mensen gaat genezen. Het is weer een klein stapje in de richting van nieuwe mogelijkheden.

---

Voor het eerst laat een gerandomiseerde studie zien dat CAR T-celtherapie werkt bij vaste tumoren. Chinese onderzoekers toonden aan dat satri-cel de ziektevoortgang enigszins vertraagt bij patiënten met uitgezaaide maagkanker of in het overgangsgebied slokdarm-maag.

Eerste succes bij vaste tumoren

Het onderzoek, gepublieerd in de Lancet (2025) omvatte 156 patiënten met gevorderde maagkanker die al minstens twee behandelingen hadden gehad zonder succes. Een deel van de patienten kreeg satri-cel, het andere deel de standaardbehandeling naar keuze van de arts.De meesten kregen de nieuwe therapie. Satri-cel richt zich op claudin-18.2, een eiwit dat veel voorkomt op kankercellen in de maag.

De resultaten spreken voor zich: patiënten die satri-cel kregen, bleven gemiddeld 3,3 maanden zonder dat de ziekte erger werd, tegenover 1,8 maanden in de controlegroep. Daarnaast leefden zij langer: gemiddeld 8 maanden versus 5,5 maanden in de standaardgroep. Bij 22 procent van de satri-cel patiënten kromp de tumor meetbaar, tegen slechts 4 procent in de controlegroep.

Hoe de behandeling werkt

De therapie vergt eerst het oogsten van immuuncellen uit het bloed van de patiënt. Deze T-cellen krijgen vervolgens in het laboratorium een genetische modificatie waardoor ze kankercellen kunnen herkennen en aanvallen. Na ongeveer vier weken ontvangen patiënten hun eigen aangepaste cellen terug via een infuus.

Van de 88 patiënten die daadwerkelijk satri-cel kregen, ontvingen 32 een tweede infusie en 6 een derde. Bovendien trad bij 95 procent cytokine-afgifte syndroom op, een verwachte bijwerking waarbij het immuunsysteem sterk reageert.

Waarom is dit belangrijk

Dit is wereldwijd de eerste gerandomiseerde studie die aantoont dat CAR T-celtherapie beter werkt dan standaardbehandeling bij vaste tumoren. Tot nu toe was deze therapie alleen succesvol bij bloedkankers. De resultaten bieden nieuwe hoop voor patiënten met uitgezaaide maagkanker, die meestal een slechte prognose hebben. Alhoewel 99% van de patiënten ook erge bijwerkingen had. Waardoor artsen en patiënten een goede afweging moeten maken tussen risico en opbrengst.

De studie toont aan dat CAR T-celtherapie een levensvatbare optie vormt voor patiënten bij wie andere behandelingen niet werkten. Dit opent de deur voor verder onderzoek naar eerdere behandellijnen en andere soorten vaste tumoren.

Bron: Lancet 2025; 405: 2049–60; doi.org/10.1016/S0140-6736(25)00860-8