Meer bewegen in 2025 is voor veel mensen een goed voornemen. Toch blijkt uit onderzoek dat een kwart van de mensen die zich voornemen meer te bewegen al binnen een week afhaakt. Meer dan de helft stopt binnen zes maanden en na twee jaar houdt slechts 20% vol. Alsnog besteden we jaarlijks miljoenen aan sportabonnementen en -artikelen. Gedragswetenschappers ontdekten waarom zoveel sportvoornemens mislukken én hoe we dit patroon kunnen doorbreken.
Je bent niet zwak
Waar andere diersoorten alleen bewegen uit directe noodzaak, kunnen wij mensen bewust sporten voor onze gezondheid. Toch werkt ons brein hierbij vaak tegen. Evolutionair psychologen verklaren dit door te wijzen naar ons verleden als jager-verzamelaars. In die tijd was het cruciaal om energie te sparen voor momenten van acute noodzaak. Ons brein is nog steeds geprogrammeerd om rust te verkiezen boven inspanning.
Gedragsverandering
Onderzoekers identificeerden zodoende drie cruciale ingrediënten voor succesvolle gedragsverandering: concrete doelen stellen, gedrag systematisch monitoren en direct bijsturen bij afwijking. Deze combinatie blijkt essentieel voor blijvend succes.
Gedragswetenschappers, op hun beurt, ontwikkelden het FAST-principe als praktisch raamwerk voor gedragsverandering:
*Faciliteer - Maak sporten zo makkelijk mogelijk door sportkleding klaar te leggen en een locatie dichtbij te kiezen.
*Aantrekkelijk - Verbind beweging met plezier door tijdens het sporten naar muziek of podcasts te luisteren.
*Sociaal - Creëer extra motivatie door samen te sporten of je aan te sluiten bij een groep.
*Tijdig - Plan vaste sportmomenten die passen in je natuurlijke ritme.
Waarom is dit belangrijk?
Gebrek aan beweging vormt een van de grootste gezondheidsrisico's in ontwikkelde landen. Door wetenschappelijke inzichten toe te passen kunnen we niet alleen individuele gezondheid verbeteren, maar ook de druk op de gezondheidszorg verminderen.
De kracht van een nieuwe start
Het nieuwe jaar biedt een natuurlijk moment voor verandering - het 'fresh start effect'. Ons brein ziet bepaalde momenten als natuurlijke resetpunten. Met de juiste aanpak - concrete doelen, monitoring en sociale steun - kan regelmatig sporten een duurzame gewoonte worden in plaats van een kortlevend voornemen.
Begin met een nulmeting van je huidige beweegpatroon, stel realistische doelen en creëer een ondersteunend systeem. Plan ook voor mogelijke obstakels door bijvoorbeeld een back-up training te hebben voor slecht weer. Door deze wetenschappelijk onderbouwde strategieën toe te passen, vergroot je de kans op blijvend succes aanzienlijk.